Teyemmumde vacib olan ishler
Teyemmumde dord shey vacibdir:
1-Niyyet;
2-Iki elin ichini, teyemmumun sehih oldugu sheye vurmaq;
3-Iki eli birlikde alnin her yerine ve onun iki terefine: tukler goyeren yerden qashlara qeder ve burunun ust terefine chekmek. Ehtiyat- vacibe gore eller qashlarin da ustune chekilmelidir.
4-Sol elin ichini sag elin ustunun her yerine ve sag elin ichini sol elin ustune eyni qayda ile chekmek.
Teyemmun lazim oldugu hallar
Bir neche halda destemaz ve qusul evezinden teyemmum almaq lazimdir.
BIRINCI: Destemaz ve qusul almaq uchun lazim olan suyu tapmaq mumkun olmasa;
IKINCI: Eger bir kes qocaliq sebebile, yaxud ogrudan, yirtici heyvandan ve s. kimi sheylerden qorxmaq ve yaxud da suyu quyudan chixartmaq uchun lazimi avadanligin olmamasi sebebile su elde ede bilmese, teyemmum etmelidir.
UCUNCU: Eger bir kes suyun ishledilmesinin sehhetine zerer vereceyinden, yaxud onu istifade edeceyi halda her hansi bir xestelik ve eybin vucuda geleceyinden, yaxud xesteliyinin uzanacagindan, shiddetleneceyinden ve ya chetinlikle mualice olunacagindan qorxsa, teyemmum etmelidir. Amma eger isti suyun zereri olmasa, isti su ile destemaz ve ya qusul etmelidir.
DORDUNCU: Eger insan suyu destemaz ve qusul uchun mesref edeceyi halda ozu, eyali, ovladlari, dostu ve ona aid olan shexslerin (noker ve ya kulfet) susuzluqdan oleceklerinden, yaxud xesteleneceklerinden, yaxud da dozulmesi mesheqqetli olan qeder susayacaqlarindan qorxsa, destemaz ve qusul evezinden teyemmum etmelidir.
Hemchinin ozunun, yaxud bashqasinin mali olan heyvanin susuzluqdan telef olmasidan qorxsa, suyu onlara verib teyemmum almalidir.
Hemchinin eger, caninin hifzi vacib olan bir kes chox susuz olsa ve suyu ona vermeyeceyi halda telef olacaqsa, suyu ona verib teyemmum etmelidir. BESINCI: Bedeni, yaxud paltari necis olan ve yalniz qusul ve destemaza chatana qeder suyu olan bir kes, destemaz ve qusul aldiqda, bedenini ve yaxud paltarini suya chekmek uchun suyu qalmayacaqsa, bedenini ve paltarini suya chekib teyemmumle namaz qilmalidir.
Amma eger teyemmum almaq uchun bir sheyi olmasa, o suyu destemaz ve qusul uchun istifade edib, necis beden ve ya paltarla namaz qilmalidir.
ALTINCI: eger istifadesi haram olan su ve ya qabdan bashqa bir suyu ve ya qabi olmazsa (meselen, suyu, yaxud qabi qesbi olsa ve ondan da bashqa suyu ve yaxud qabi olmasa), destemaz ve ya qusul yerine teyemmum etmelidir.
YEDDINCI: eger vaxt chox az olsa ve destemaz, yaxud qusul alacagi teqdirde namazin hamisi, yaxud bir miqdari namazin vaxtindan sonra qilinacaqsa (qeza olacaqsa), teyemmum etmelidir.
Teyemmumun sehih oldugu sheyler
Teyemmum torpaga, quma, keseye, dasha (eger pak olsalar) sehihdir.
Hemchinin, bishmish palchiga (kerpic, kuze ve s.) sehih deyil.
Gec dashina, eheng dashina, qara mermer dashina ve s. novlerden olan dashlara teyemmum etmek sehih deyil. Meger ki, gec dashi ve s. bismese sehihdir.
Yaxud bir miqdari namazin vaxtindan sonra qilinacaqsa (qeza olacaqsa), teyemmum etmelidir.
Teyemmumun qaydasi
1. Elleri qoshalayib teyemmumun sehih oldugu sheyin uzerine vururuq.
2. Sonra elleri qosha shekilde alinin tuk biten yerinden qashlarin ustune ve burunun ucuna kimi chekirik.
3. Sol eli (el terpenmemelidir) sag elin ustune (bilekden barmaqlarin ucuna qeder) chekirik.
4. Sag eli de eyni qaydada sol elin uzerine chekirik.
|
