Bismilləhir Rahmənir Rahim
«Həqiqətən bu Qur᾽an ən sağlam və ən doğru yola hidayət edir.» (Әsra surəsi, 9-cu ayə)







İmam Cə᾽fər Sadiq (ə) babası həzrət Peyğəmbərdən (s) belə rəvayət etmişdir:

«Ey insanlar! Siz müvəqqəti bir evdəsiniz və elə bir dəvəyə minmisiniz ki, sizi sür᾽ətlə aparır. Görürsünüz ki, gecə-gündüz, günəş və ay (öz hərəkət və fırlanmaları ilə) bütün təzə şeyləri köhnəldir və hər bir uzaqlığı yaxınlaşdırırlar. Verilən və᾽dlərin hamısını (bir-bir) gətirib çatdırırlar. Bəs (bu) uzaq səfər üçün tədarük görün».

Rəvayət edən deyir:



O halda Miqdad ibni Әsvəd qalxıb dedi: Ey Allahın Peyğəmbəri (s)! (Buyurduğunuz) bu keçici ev nədir? Peyğəmbər (s) cavabında buyurdu:



Bu (dünyadır) ki, səfər cehizini hazırlayıb, köç etmək evidir. Bəs fitnələr qaranlıq gecə parçaları kimi sizə gölgə saldığı vaxt Qur᾽ana üz tutub, ondan yapışın, çünki Qur᾽an şəfaəti qəbul olan bir şəfaətçi və şikayəti qəbul olan bir şikayətçidir. Kim onu öz qarşısında (yol göstərən) qərar versə, onu cənnətə aparar və kim onu arxada tutsa, onu cəhənnəmə sövq edər. Qur᾽an ən yaxşı bir yola hidayət edən dəlildir. O bir kitabdır ki, onda (həqiqətlər) yazılaraq bəyan edilmişdir. O ciddi və qəti bir kitabdır, əyləncə və zarafat kitabı deyildir. Onun bir zahiri və bir batini vardır. Zahiri hökmdür, batini isə elm, zahiri gözəldir, batini isə dərin. Onun ulduzları vardır. O ulduzların da ulduzları vardır.[1]

O Qur᾽anın təəccüb doğuran işləri saysız-hesabsız və qəribəlikləri isə köhnəlməzdir. O Qur᾽anda hidayət çıraqları və hikmət məş᾽əlləri vardır. Qur᾽an, onun sifətlərini tanıyan adamlar üçün mə᾽rifət yoludur. Demək (hər bir inamlı şəxs) onun xüsusiyyət və keyfiyyətlərini bilmək gərəkdir ki, bununla həlak olmaqdan nicat tapa və bəlalardan qurtara. Şübhəsiz, düşünmək bəsirətli qəlbin həyatıdır, necə ki, qaranlıqda olan adam nur ilə yol gedər...».[2]



[1] Bu ifadədə bir neçə ehtimal verilir: 1) Ola bilər ki, məqsəd Qur᾽anın ayələridir ki, bə᾽zisi bə᾽zilərini izah edir. 2) Ola bilər ki, məqsəd Qur᾽anın ayələri və hədisləridir ki, Qur᾽anı izah edir. 3) Ola bilər ki, məqsəd Qur᾽an və imamlardır ki, Qur᾽anın təfsirçiləri və həqiqi yozucularıdırlar.

[2] «Üsuli-kafi» (2-ci cild, səh. 598) Kitabu fəzil-Qur᾽an.

İmam Sadiqdən (ə) belə nəql edilmişdir:

«Qur᾽anı əzbərləyib ona əməl edən şəxs, Allahın yaxın mələkləri ilə məşhur olar.»

«Üsuli kafi» (2-ci cild, səh. 603)



İmam Zeynəl-abidin (ə) Peyğəmbərdən (s) belə nəql etmişdir:

«Әgər Allah bir adama Qur᾽an ne᾽mətini (Qur᾽an öyrənməyi və ona əməl etməyi) versə və o adam başqa bir adama daha yaxşı bir şey verildiyini güman etsə, onda o şəxs böyük bir şeyi kiçik və kiçik bir şeyi böyük hesab etmiş olar.

«Üsuli kafi» (2-ci cild, səh. 605).



İmam Baqir (ə) Peyğəmbərdən (s) belə nəql etmişdir: «Ey Qur᾽an oxuyanlar! Allahın sizlər üçün verdiyi bu Qur᾽an (ne᾽mət) üçün Allahdan qorxun. (Qiyamət günündə) mən və siz sorğuya tutulacağıq. Məni risalətimin təbliği haqqında və sizi isə öyrəndiyiniz Qur᾽an və mənim sünnəm (dediklərim və elədiklərim) haqqında sorğuya tutacaqlar.»

«Üsuli kafi» (2-ci cild, səh. 606).



İmam Sadiqdən (ə) nəql edilmişdir:

«Mö᾽min adama layiq olan iş budur ki, ölümündən qabaq Qur᾽anı öyrənsin və ya onu öyrənmək halında olsun.»

«Üsuli-kafi» (2-ci cild, səh. 607)



Yenə imam Sadiqdən (ə) belə rəvayət edilmişdir:

«Qur᾽an Allahın məxluqatı ilə olan əhdi-peymanıdır. Şübhəsiz, hər bir müsəlmana layiq olan iş budur ki, Allahın əhdinə baxsın və hər gün ondan əlli ayə oxusun.»

«Üsuli-kafi» (2-ci cild, səh.609)



Aşağıdakı rəvayətlər də imam Sadiqdən (ə) nəql edilmişdir:

«Üç şey Allah-taalaya şikayət edər: 1. Xarab olan məscid ki, onun əhli onda namaz qılmayalar. 2. Cahillər içərisində qalan alim. 3. Divara asılıb, üstünə toz qonan və oxunulmayan Qur᾽an.»
«Üsuli-kafi» (2-ci cild, səh.613)

«Şübhəsiz, Qur᾽an ölməz və diridir. O Qur᾽an gecə-gündüz və günəş-ay cərəyan edən kimi cərəyan edər. Bizim əvvəlimiz (Qur᾽an ilə) birlikdə olduğu kimi, axırımız da onunla bərabər olar.»



Həzrət Әmirəl-mö᾽minin Әli ibni Әbi Talibdən (ə) belə rəvayət edilmişdir:

«Sonra ona (Muhammədə (s)) kitab nazil etdi! Kitab (Qur᾽an) işıqları sönməyən bir nurdur. Alovları azalmayan bir çıraqdır. Elə bir yol ki, işığı zülmətə dönməz. Dəlil və bürhanı rədd edilməyən bir fürqandır (haqqı batildən ayıran). Sütunları yıxılmayan bir bina, xəstəliklərdən çəkinməyən bir şəfadır. Köməkləri məğlub edilməz, izzət vasitəsi və tərəfdarları tək qalmayan bir həqiqətdir. O, (Qur᾽an) imanın mə᾽dəni və mərkəzi, elmin və biliyin qaynaqları və dənizləridir. Әdalətin bağları və çeşmələri, islamın əsas damları və binasıdır. Həqiqət və ədalətin vadiləri və düzənlikləri və su götürənlərin suyunu tükəndirə bilməyən bir dəryadır. Su götürmək onun azalmasına səbəb olmayan bir qaynaqdır, gələnlərə nə qədər su verilərsə, yenə də qurtarmaq bilməyən bir yerdir. Yolçuların yolu itirmədikləri mənzillər, yol gedənlərin gözündən yayınmayan nişanələrdir. Elə yüksəklikləri vardır ki, hər istəyən o ucalıqlardan keçə bilməz.

Allah onu (Qur᾽anı) alimlərin susuzluğunu aradan aparmaq vasitəsi, fəqihlərin qəlblərinin baharı və saleh insnlara yol göstərmə vasitəsi qərar vermişdir. Elə bir dərmandır ki, ondan sonra dərd olmaz və elə bir nurdur ki, yapışılacaq halqası möhkəm və elə bir sığınacaqdır ki, ona bir şey nüfuz edə bilməz. Ona dost olana izzət və ona daxil olan kimsəyə təhlükəsizlik vasitəsidir. Ona inananlara yol göstərən və ona mənsub olanlara üzr vasitəsi olar. Onunla danışanın dəlil və bürhanı və onunla (düşmənə qarşı) vuruşanın şahididir. Onunla sübut gətirənə qələbə qazandırır və ona əməl edənləri qoruyar. Onu icra edəni özü ilə daşıyar. Kim onu özünə nişanə etsə, onu hidayət edər və onu vücuduna alanın olar. Qur᾽an başa düşənlərə və dərk edənlərə elm və bilikdir. Ondan rəvayət edənə hədis, söz və onunla mühakimə edənə hökmdür.»
«Nəhcül-bəlağə», (198-ci xütbə)