Namazin vacib emelleri 11-dir:
1-Niyyet,
2-Tekbiretul-ehram, (ye'ni namazin evvelinde "Allahu ekber" demek),
3-Qiyam (ye'ni ayaq uste durmaq),
4-Qiraet,
5-Ruku,
6-Secde,
7-Zikr,
8-Teshehhud,
9-Salam,
10-Tertib,
11-Muvalat (ye'ni namazin hisselerini dalbadal, fasilesiz demek). Niyyet Insan namazin evvelinden axirina qeder ne etdiyini bilmeli ve onu Allah-Taalanin emrini yerine yetirmek niyyeti ile qilmalidir. Tekbiretul-ehram Namaz "Allahu Ekber" demekle bashlayir ve buna tekbiretul-ehram deyilir. Chunki, bu tekbiri demekle namazdan qabaq halal olan bir chox ishler (yemek, ichmek, gulmek, aglamaq ve s.) namaz qilana haram olur. Tekbiretul-ehrami, habele namaz esnasindaki sair tekbirleri deyende elleri qulaqlarin muqabiline qeder qaldirmaq mustehebdir.
Qiyam
Qiyam-ye'ni ayaq uste durmaq. Namaz qilan tekbiretul-ehrami ve qiraeti qiyam halinda, bedenin aram oldugu halda yerine yetirmelidir.
"Hemd" suresi
"Bismillahir-rehmanir-rehim"
"Elhemdu lillahi Rebbil-alemin"
"Er-rehmanir-rehim"
"Maliki yovmiddin"
"Iyyake ne'budu ve iyyake nestein"
"Ihdines-siratel musteqim"
"Siratel-lezine en'emte eleyhim"
"Geyril-megzubi eleyhim velezzallin"
"Tovhid" suresi
"Bismillahir-rehmanir-rehim"
"Qul huvellahu ehed"
"Allahus-semed"
"Lem yelid ve lem yuled"
"Ve lem yekun lehu kufuven ehed"
Tesbihati-erbee
Namazin uchuncu ve dorduncu reketlerinde, ya tekce Hemd, ya da uch defe tesbihati-erbee. deyilmelidir Bir defe de deyilse kifayetdir.
"Subhanellahi velhemdu lillahi ve la ilahe illellahu vellahu ekber."
Kishiler ve oglanlar subh, megrib, isha namazinin 1-ci ve 2-ci reketinde Hemdi ve Sureni ucadan oxumalidirlar. Qadinlar ve qizlar namehrem shexsler seslerini eshitmezse, ucadan qila bilerler. Amma eger namehrem onlarin sesini eshitse, ehtiyat-vacibe gore aheste qilmalidirlar.
*Namazin uchuncu ve dorduncu reketlerinde Hemd, yaxud tesbihati-erbee alchaqdan, aheste oxunmalidir.
* Zohr ve esr namazinin 1-ci ve 2-ci reketinde de Hemd ve Sure ahestde oxunmalidir.
Eger insan namazi ucadan qilmali oldugu yerde qesden alchaqdan ve ya alchaqdan qilmali oldugu yerde qesden ucadan qilsa namazi batildir.
Ruku
Namaz qilan her reketde qiraetden sonra o qeder eyilmelidir ki, ellerini dizine qoya bilsin. Bu emele "ruku" deyilir. Rukuda zikr demek vacibdir. Rukunun zikri deyildiyi vaxt, beden aram olmalidir.
Eger ruku heddine qeder eyilmezden ve beden aram olmazdan qabaq rukunun zikrini dese, namazi batildir.
Eger vacibi zikr qurtarmazdan evvel qesden bashini rukudan qaldirsa, namazi batildir.
Rukunun zikri:
Uch defe "Subhanellah" ve ya Bir defe "Subhane Rebbiyel-ezimi ve bi hemdih"
Secde
"Secde" o emeldir ki, alin, ellerin ichi, dizlerin gozu ve iki ayagin bash barmaginin usu yere qoyulsun. Secde halinda zikr demek vacibdir.
Secdenin zikri:
Uch defe "Subhanellah" ve ya Bir defe "Subhane Rebbiyel-e'la ve bi hemdih".
Secdenin zikri deyilen vaxt beden aram olmalidir.
Namaz qilan shexs secdede alnini yere, yaxud yerden goyerib geyilib, yeyilen olmayan sheylere (chubuq, agas yarpagi ve s.) qoymalidir.
Secde uchun her sheyden yaxshi Hezret Seyyidush-Shuheda Imam Huseyn (eleyis-salam)-in turbetidir. Ondan sonra:
* adi torpaq;
* dash;
* bitgiler.
Teshehhud
Vacibi namazlarin ikinci ve axirinci reketinde ikinci secdeden sonra oturub bedenin aram oldugu halda teshehhud oxumalidir. Ye'ni demelidir:
"Eshhedu en la ilahe illellah, vehdehu la sherike leh, ve eshhedu enne Muhemmeden ebduhu ve Resuluh. Allahumme selli ela Muhemmedin ve Ali-Muhemmed."
Salam
Namazin axirinci reketinde teshehhudden sonra salami deyib namazi qurtarmaq lazimdir.
"Esselamu eleyke eyyuhen-Nebiyyu ve rehmetullahi ve berekatuh".
"Esselamu eleyna ve ela ibadillahis-salihin".
"Esselamu eleykum ve rehmetullahi ve berekatuh"
Tertib
Namaz gerek bu tertible qilinsin: Niyyet, tekbiretul-ehram, qiraet, ruku, secde ve ikinci reketde secdelerden sonra teshehhud ve axirinci reketde teshehhudden sonra salam desin.
Muvalat
Muvalat,ye'ni namazin hisselerini bir-birinin ardinca yerine yetirmeli, aralarinda fasile salmamalidir.
|
