İslamda it nəcis sayılmış və zəruri hallardan başqa
onu saxlamaq yasaq edilmişdir (Qeyd edək ki, İslamda itin dəyəri
gözardına vurulmamışdır). Bu tip itlə oynamaq, fəqihlər tərəfindən də
caiz hesab edilmir.
Hər hansı bir şəxs zəruri halda evdə
it saxlamaq istəyərsə, itləri ilə yatan, onu öpən, bəzən bir insandan
daha artıq ona dəyər verib ailə üzvlərindən hesab edən və onunla
dərdlərini bölüşən bir sıra qərblilərin əksinə olaraq İslamın müvafiq
göstərişlərinə uyğun olaraq, itin yaşayışının ev əhlindən uzaq olması
üçün mənzilin bir tərəfində onun üçün ayrıca bir daxma hazırlamalıdır.
İmam Sadiq (ə) buyurur: "Ov itini, səninlə onun arasında ayrıca bir
qapı olmadığı surətdə evində saxlama" (yəni öz yaşayışını itin yaşayışı
ilə qarışdırmamaq üçün ona ayrca bir koma düzəlt).
Bəzi
qərb ailələrində it, ailə üzvlərindən biri sayılır. Onunla yaşayır,
hətta onunla xörək yeyir, bir-biri ilə bir yorğanın altında yatır və
hətta bir-birləri ilə iyrənc cinsi əlaqədə də olurlar. Son zamanlar
bəzi şərq qərbpərəstləri itlə oynamağı və onu evdə saxlamağı
sivilizasiya hesab edir və bəzən bu işi gördüklərinə görə fəxr də
edirlər. Bu insanlar bir şeydən xəbərsizdirlər ki, bu iş eynilə
nadanlıq, sivilizasiyasızlıq və mədəniyyətsizlikdir. Bəzi qərblilərin
və qərbpərəstlərin nadanlığına varmaq üçün, itlə oynamaq və onunla
oturub-durmaq vasitəsilə keçən xəstəliklərin kiçik bir hissəsinə işarə
edirik.
İt xəstəlikləri
1. Dəri xəstəlikləri
"Qoturluq",[40]
"keçəllik" və digər dəri xəstəlikləri, eləcə də, müxtəlif növ bit,
ağcaqanaq itdə çoxdur. İt, mikrobla dolu bədənini agzı ilə yalayır və
müxtəlif mikroblar dilinə yığışır, daha sonra dilini kasaya, kuzəyə,
pərdəyə və xalçaya və ya öz sahibinin bədəninə, əlinə sürtür və bu
vasitəylə mikrobları ötürür.
2. Quduzluq
İtdə
quduzluq xəstəliyi ilk günlərdə çox gizlidir, lakin az-az üzə çıxmağa
başlayır. Mikrobun qarşısı alınmazsa, it ya pişik vasitəsiylə insan
bədəninə daxil olub təqribən 40 gündən sonra insanı faciəli şəkildə
öldürür.
İt xəstə olduqda bilinir
İt, pişik kimi heyvanları evdə saxlayan şəxslər, bu heyvanlara son
dərəcədə bağlılıqlarından dolayı, bu heyvanların onları xəstəliyə
yoluxdurmasına əsla diqqət etmirlər. Bu məsələ səbəb olur ki, heyvanlar
vasitəsilə yoluxaraq xəstəxanaya yollanmış infeksion xəstəliklərin
daşıyıcılarının sayı artsın.
Demək olar ki, hamımızın
tanıdığı yayılmış xəstəliklərdən biri də, quduzluqdur. Bu xəstəlik
əksəriyyətin itin dişləməsi vasitəsilə keçiciliyi təsəvvürünün əleyhinə
olaraq, bədənin təması vasitəsilə (ağız suyunun yara və ya şəxsin
bədəninin selikli qişası ilə təması yolu ilə) ötürülür. Hətta bədənində
yara olan şəxsin dərisini yalamaq da, quduzluq xəstəliyinə mübtəla edə
bilər. Bu xəstəlik üzə çıxdığı surətdə, 100% öldürücüdür, çünki
xəstəliyin amili beyin çürüməsinə səbəb olaraq, xəstəni sürətlə məhv
edir.
Bir çoxları belə düşünürlər ki, heyvan quduzluğa
düçar olduğu surətdə, onu bilmək, müəyyənləşdirmək mümkündür, çünki
heyvan son dərəcə vəhşiləşir. Lakin bir çox hallarda, heyvan, sahibini
təəccübləndirəcək qədər başıaşağı və müti olur və bu heyvanlarda da
quduzluğa yoluxmaq ehtimalı vardır.
"İransəlamət" xəbər
agentliyinin verdiyi məlumata görə, Kanadanın Guelv İntaryo baytarlıq
universitetinin alimlərinin araşdırmalarının nəticələrinə görə,
xəstələrin halının yaxşılaşması məqsədilə itləri xəstəxanalara
gətirmək, xəstəliyin yayılmasına səbəb olur.
Fransa
xəbər agentliyinin yaydığı məlumatda isə deyilir ki, bu alimlərin, 18
növ xəstəliyi araşdırmaq üçün 102 it üzərində aparılmış təcrübələri
isbatlamışdır ki, zahirən sağlam nəzərəçarpan itlərin 58% "Klosterdyum
Difisil" bakteriyasını özündə daşıya bilər, digər hissəsi isə, başqa
mikrobları o cümlədən, "Salmona", dərmanaqarşı "İkolay", "Pastorlaas"
pipinin daşıyıcısıdırlar. Xəstəxana mikrobları jurnalında bu alimlərin
tədqiqatlarının nəticələri göstərdi ki, itlər, xəstəxanalardan
qaynaqlanmış müxtəlif çeşidli bakteriyaları xəstələrə ötürə
bilirlər.[44]
3. İt solityoru
Kist Hidatik bir növ solityordan əmələ gəlir. Bu yastı qurddan törənən
xəstəlik, "ekinokok" adlanır. İtdə bu xəstəliyin əlaməti
başgicəllənməsidir.
İt gənəsi çobanlara, evlərində it saxlayan və itlə ünsiyyətdə olanlara hücum edir.
Bu qurd öncə bağırsağa daxil olur, sonradan qaraciyərə, ağciyərə,
dəriyə, böyrəyə və s. daxil olması da mümkündür. Bu xəstəlik kəskin
ağrılara səbəb olur, əgər cərrahlıq vasitəsilə sadalanan üzvlərdən onun
kökü kəsilməzsə, ölümlə nəticələnir.
4 - Vərəmin (tuperkulyozun) ötürülməsi
Fransanın görkəmli alimlərindən sayılan "Nokard" sübut etmişdir ki,
tuperkulyoz xəstəliyi insandan itə və itdən insana çox keçir. O eləcə
də isbatlamışdır ki, cavan şəhər itləri daha artıq vərəmə düçar olur və
hava yolları və həzm borusu vasitəsilə mikrob bədənə daxil olur. Çünki
it "daxma basilləri"ni yəni, zibillikdə olan vərəm mikrobunu yalayır.
Əgər bir şəxsin evində it vərəmli olarsa, o məntəqə, hətta o şəhər üçün
təhlükəlidir.
ELMİ TƏDQİQ
İtin yaladığı və ya maye içdiyi qab, öncə təmiz torpaqla sürtülməli,
daha sonra bir dəfə kürr ya axar suda və yaxud iki dəfə qəlil suda
yuyulmaldır.
İtin yaradanı, mikrobu dəf etməyə göstəriş verərək buyurur: İtin mikrobunu yalnız, təmiz torpaq aradan apara bilər.
Bu xüsusda görkəmli alimlərdən birinin kəşfi oxunaqlıdır. Bu kəşf heç də səs-küysüz başa gəlmədi.
Bu kəşfin izahı, Fransanın Sentatin şəhərində çap edilən "Luşasor Fransa" adlı jurnalında dərc edlimişdir.
Kəşf bundan ibarət idi ki, itin qabı dili ilə yalayaraq mikroba
bulaşdırdığı surətdə, bu mikrobun məhv edilməsinin yeganə yolu, qabı
torpaqla sürtməkdir.