Bir neche mesele
1-Namaz yalniz duzgun destemazla qebul olunur. Buna gore de duzgun destemaz almali ve bilmediklerimizi sorushub oyrenmeliyik.
2-Ister namaz vaxtindan qabaq, isterse de sonra "qurbeten ilellah" niyyeti ile destemaz almaq olar.
3-Destemazli olan halda onun batil olub-olmamasi haqda shekk etsen, onun batil olmadigini qebul etmelisen ve bu halda destemazli sayilirsan.
4-Destemazli olmadiqda ise, destemaz alib-almamagin barede shekk etsen, destemazsiz oldugunu qebul etmeli ve yeniden destemaz almalisan. Qusl ve teyemmumde shekk eden shexsin de hokmu beledir.
Namaz dinin en muhum emellerindendir ki, eger Allah-Taalanin dergahinda qebul olsa, sair ibadetler de qebul olar; yox eger qebul olunmazsa sair emeller de qebul olunmaz. Nece ki, insan gunde besh defe chayda chimse, bedeni chirkden temizlendiyi kimi beshlik teshkil eden namazlar da insani gunahlardan temizleyir.
Daha yaxshi olar ki, insan namazi vaxtin evvelinde qilsin. Her kes namazi alchaq ve yungul saysa, namaz qilmayanlar kimidir. Peygemberi Ekrem (sellellahu eleyhi ve alihi ve sellem) buyurub: "Namaza ehemiyyet vermeyen ve onu yungul sayan kes axiret ezabina layiqdir." Gunlerin birinde Hezreti Peygember (sellellahu eleyhi ve alihi ve sellem) mescidde idi. Bir kishi mescide daxil olub namaza bashladi, amma ruku ve secdeni layiqinse yerine yetirmedi. Hezret buyurdu: "Eger bu kishi, namazi bele olan halda dunyadan getse, menim dinimde dunyadan getmeyib." Demeli, insan gerek namazi elustu ve te'cili halda qilmasin. Namaz halinda Allahi yad etsin, xuzu ve xushu ve vuqarli olsun. Xatirlasin ki, kiminle danishir.
Ozunu Allahin boyukluyu ve ezemeti qarshisinda chox zelil ve ehemiyyetsiz gorsun. Eger insan namaz vaxti bu meselelere tam diqqet yetirse, ozunden xebersiz olar. Nece ki, namaz halinda oxu Eli (eleyhis-salam)-in mubarek ayagindan chixartdilar ve O Hezret bunu hiss etmedi.
Hemchinin, namaz qilan shexs tovbe ve istigfar etmeli, namazin Allah dergahinda qebul olmasinin qarshisini alan gunahlari (hesed, tekebbur, qeybet, haram mal yemek, mestedici sheyler ichmek, xums-zekat vermemek, umumiyyetle her gunahi) terk etsin. Hemchinin, daha yaxshi olar ki, namazin savabini azaldan ishleri de gormesin.
Meselen, yuxulu halda, sidiyin qabagini zorla saxladigi halda namaza dayanmasin, namazda goylere teref baxmasin. Hemchinin namazin savabini artiran emelleri yerine yetirsin: eqiq uzuk taxsin, pak-pakize paltarlar geysin, bashini darayib, dishlerini yusun, ozunu etirlesin.
*** Kishi ve qadin uchun mustehebdir ki, gundelik namazlardan evvel azan ve iqame desinler. Amma Fitir ve Qurban bayrami namazlarindan qabaq mustehebdir ki, uch defe "es-selat", sair vacib namazlarda ise uch defe "es-selat" reca niyyeti ile deyilsin. Mustehebdir ki, ushagin dunyaya geldiyi ilk gunde, yaxud gobeyi dushmezden evvel sag qulagina azani, sol qulagina ise iqameni desinler.
|
